Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ

Το Κοπανάκι όντας γεωγραφικός και οικονομικός κόμβος της ορεινής (άνω) Τριφυλίας, είναι κωμόπολη του Δήμου, διαθέτει εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο με ΦΕΚ 331Α/25-11-1952. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας, ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του Δήμου Αετού. Απέχει από την έδρα του Δήμου Τριφυλίας, Κυπαρισσία 20 χιλιόμετρα και από την πρωτεύουσα του Νομού, Καλαμάτα 50 χιλιόμετρα.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 το Κοπανάκι έχει 1.081 κατοίκους σύνολο με τους οικισμούς και συνοικισμούς. Απέχει 15 χιλιόμετρα από τις ακτές, το υψόμετρο του είναι 180 μέτρα. Στο Κοπανάκι λειτουργούσαν και λειτουργούν οι παρακάτω σχολικές μονάδες:
Ένα 6/τάξιο μικτό Γυμνάσιο που αριθμούσε 400 παιδιά. Έκλεισε με απόφαση του Υπουργείου Παιδιάς.
Σήμερα λειτουργούν, ένα 6/θέσιο δημοτικό σχολείο με ολοήμερο, ένα 1/θέσιο νηπιαγωγείο και 1 παιδικός σταθμός. Επίσης λειτουργεί Αστυνομικό τμήμα, Αγροτικό Ιατρείο, το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», Δημοτική βιβλιοθήκη.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ακόμη ότι στο χωριό υπάρχει σιδηροδρομικός σταθμός που όμως έχει σταματήσει να λειτουργεί , Αγροτική τράπεζα, ΟΤΕ, Ταχυδρομείο που και αυτά έχουν σταματήσει να λειτουργούν.

Το χωριό έχει αθλητική δραστηριότητα αφού υπάρχει αθλητικό σωματείο με την ονομασία «Διαγόρας Κοπανακίου», ο οποίος έχει ως έδρα το δημοτικό γήπεδο του χωριού χωρητικότητας 100 ατόμων.

Το χωριό κατά την διάρκεια του Β΄ΠΠ ήταν αρχικά από Ιταλική και εν συνεχεία Γερμανική κατοχή. Η περιοχή ήταν μια από τις πρώτες στις οποίες οργανώθηκαν αντιστασιακές οργανώσεις. Στο σταφιδόσπιτο (ΑΣΟ Κοπανακίου) που βρίσκεται στο Κοπανάκι ιδρύθηκε στις αρχές Ιουλίου του 1941 η Νέα Φιλική Εταιρεία Τριφυλίας, η οποία μισό χρόνο αργότερα συντάχθηκε με το ΕΑΜ.

Επίσης το Κοπανάκι είναι ιδιαίτερα γνωστό για το «παζάρι» (λαϊκή αγορά) που γίνεται στην κεντρική πλατεία κάθε Κυριακή από το 1.990 και έχει νομοθετηθεί σύμφωνα με το Ν.3557/2007 ΦΕΚ 100Α/14-5-2007, και αποτελεί πολιτιστικό, εμπορικό, κοινωνικό γεγονός όλου του Νομού.

Μέσα σε όλα τ΄ άλλα, την τιμητική της έχει η γνωστή «γουρνοπούλα» που πωλείται με το κιλό ψημένη και διατηρημένη ζεστή. Κατά μια εκδοχή, η παράδοση του ψησίματος γουρνοπούλας και διάθεσης της σε ειδικές προθήκες παραπλεύρως του δρόμου, πρακτικής ευρύτερα διαδεδομένης στη Μεσσηνία, ξεκίνησε από το Κοπανάκι τις Κυριακές για τους μακρινούς επισκέπτες, ώστε να έχουν δυνάμεις για την επιστροφή.

Ο μόνιμος πληθυσμός κατά την απογραφή της 16 Οκτωβρίου 1940 ήταν Άνω Κοπανάκι 1.555 κάτοικοι και κάτω Κοπανάκι 428 κάτοικοι σύμφωνα με το από 28 Ιανουαρίου διάταγμα. Στα πλαίσια ανασκαφών το 1980, εντοπίστηκαν στο Κοπανάκι ερείπια αρχαίου αγροτικού οικισμού της Πρωτοελλαδικής/Υστεροελλαδικής εποχής.

Το σημερινό Κοπανάκι περιλαμβάνει πέντε οικισμούς. Τον Άγιο Δημήτριο, το Ριζοχώρι(Λάπι), τον Άγιο Ιωάννη, τα Τρουπακεϊκα, και το Στυλάρι.

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Είναι οικισμός του Κοπανακίου με 31 κατοίκους

ΡΙΖΟΧΩΡΙ (ΛΑΠΙ τούρκικο όνομα)
Ένα μικρό χωριό πλησίον του Κοπανακίου, με 60 κατοίκους. Ο Ναός του κοιμητηρίου Αγίου Νικολάου Ριζοχωρίου – Κοπανακίου είναι κτισμένος στα τέλη του 10ου προς 11ου αιώνα.

Εντάσσεται σε μια ιδιαίτερη ομάδα ναών με κοινά μορφολογικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά. Έχει το υπέροχο εξωκλήσι της Παναγιάς στο Άνω Λάπι. Σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων της εκκλησίας στη θέση «Κουρόρα» υπάρχει χώρος με μνημείο (σταυρός) εις μνήμη των 7 Λαπαίων πεσόντων σε μάχη εναντίων των στρατευμάτων του Ιμπραήμ Πασά στις 22 Απριλίου 1827.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Ο οικισμός αυτός κατ΄ αρχήν αποτέλεσε οικισμό της Κοινότητας Κάτω Λάπη μέχρι το 1924. Από το 1924 μέχρι το 1951 υπαγόταν στην Κοινότητα Άνω Κοπανακίου και μετά την κατάργηση και αυτής της κοινότητας υπήχθη στην Κοινότητα Κοπανακίου που μετέπειτα εξελίχθηκε σε Δήμο Αετού, μέχρι το 2010 οπότε τότε υπήχθη στο Δήμο Τριφυλίας. Κατά την απογραφή που έγινε το 1961 ευρέθησαν 76 κάτοικοι. Στην απογραφή του 2011 βρέθηκαν 5 κάτοικοι.

ΤΡΟΥΠΑΚΕΪΚΑ
Μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Αετού, που σήμερα υπάγεται στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας, με 17 κατοίκους.

ΣΤΥΛΑΡΙ
Σε απόσταση ενός χιλιομέτρου βορειοανατολικά του Κοπανακίου υπάρχει ο λόφος Στυλάρι πάνω στον οποίο βρίσκεται ο ομώνυμος οικισμός. Στον λόφο σώζονται τμήματα τειχών αλλά και οχυρώσεων που χρονολογούνται ανάμεσα στον 6^ο αιώνα και τον 4^ο αιώνα. Πιθανόν να ήταν οχύρωση των Μεσσηνίων κατά τους Μεσσηνιακούς πολέμους ή μπορεί να οικοδομήθηκε αργότερα όταν τον 4^ο αιώνα η Μεσσηνία ανακηρύχτηκε ανεξάρτητη. Η δεύτερη εκδοχή φαίνεται να είναι και η πιο πιθανή καθώς το σωζόμενο τμήμα του οχυρωματικού πύργου παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με τους αντίστοιχους πύργους της Αρχαίας Μεσσήνης που κατασκευάστηκαν μετά την απελευθέρωση των Μεσσήνιων από τους Σπαρτιάτες το 369 π.χ. Ειδικά σε ένα σημείο της αρχαίας ακρόπολης του Κοπανακίου ο εντυπωσιακός οχυρωματικός πύργος σώζεται σε καλή κατάσταση και σε ύψος αρκετών μέτρων. Το Στυλάρι έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος από το 1994 και προστατεύεται δια νόμου.

Ο σύγχρονος οικισμός που υπάρχει στο λόφο αποτελείται κυρίως από παλιά πέτρινα σπίτια μισογκρεμισμένα, κτισμένα στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Αυτό που προκαλεί το ενδιαφέρον είναι ότι εκτός από τα παλιά ερειπωμένα σπίτια εντός του αρχαιολογικού χώρου, υπάρχουν και νεότερα (ανακαινισμένα και κατοικήσιμα).